۲۴ سال قبل در چنین روزی، ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی، ۱۹ عضو شبکه القاعده چهار هواپیمای مسافربری نوع بوئینگ را با ۲۴۶ مسافر و خدمه پرواز ربودند.
پرواز شماره ۱۱ امریکن ایرلاینز که از لسآنجلس به بوستون در حرکت بود، ساعت ۸:۴۶ دقیقه صبح به برج شمالی تجارت جهانی در نیویورک کوبیده شد.
پرواز شماره ۱۷۵ یونایتد ایرلاینز که آن نیز از لسآنجلس به بوستون در حرکت بود، ساعت ۹:۰۳ دقیقه صبح به برج جنوبی تجارت جهانی کوبیده شد.
پرواز شماره ۷۷ امریکن ایرلاینز که از لسآنجلس به واشنگتن دالس در حرکت بود، ساعت ۹:۳۷ دقیقه به ساختمان پنتاگون، وزارت دفاع امریکا برخورد کرد.
پرواز شماره ۹۳ یونایتد ایرلاینز که از سانفرانسیسکو به نیوجرسی در حرکت بود، پس از ربایش، مهاجمان قصد داشتند آن را به کاخ سفید بکوبند، اما در اثر مقاومت مسافران علیه هواپیماربایان، ساعت ۱۰:۰۳ درقیقه در ایالت پنسلوانیا سقوط کرد.
در نتیجه این حملات، کل ۲۴۶ مسافر هر چهار پرواز و ۱۹ مهاجم کشته شدند.
در مجموع در پنتاگون ۱۸۴ نفر و در نیویورک دو هزار و ۹۷۷ نفر کشته شدند.
تعداد زخمیها به شش هزار نفر رسید.
جدا از تلفات جانی، این حملات ۵۵ میلیارد دالر خسارت مالی مستقیم ناشی از تخریب برجها، ساختمانها و زیرساختها وارد کرد. اما هزینه جانبی آن حدود ۳۰۰ میلیارد دالر تخمین شده است.
عاملان و طراحان حمله
محمدعطا، ۳۳ ساله، شهروند مصر، خلبان و رهبر گروه هواپیماربایان بود. کوچکترین عضو گروه ۲۰ ساله بود.
بیشتر اعضای گروه از عربستان سعود، امارات متحده عربی، مصر و لبنان بودند که برخی تحصیلات عالی و تخصصی در غرب نیز داشتند.
طراح اصلی حمله خالد شیخ محمد، اهل پاکستان، در سال ۲۰۰۳ از پاکستان دستگیر شد و تا هنوز در امریکا زندانی است.
اسامه بن لادن، رهبر وقت القاعده در سال ۲۰۱۱ در عملیات ویژه نیروهای امریکایی در پاکستان کشته شد.
القاعده مسوولیت این حمله را فوری نپذیرفت ولی در سال ۲۰۰۴ بن لادن در یک پیام ویدیویی رسما مسوولیت حملات را به عهده گرفت.
واکنش امریکا چه بود؟
جورج بوش رییس جمهور وقت ایالات متحده اعلام کرد که «امریکا مورد حمله قرار گرفته است و ما عاملان این حملات تروریستی را تعقیب و مجازات خواهیم کرد.»
دولت بوش از طالبان درخواست کرد که رهبران القاعده را به امریکا بسپارد، اما ملا عمر، رهبر وقت این گروه پاسخ رد داد. پاسخی که برای میزبان بن لادن بسیار سنگین تمام شد.
۹ روز بعد، به تاریخ ۲۰ سپتامبر ۲۰۰۱، بوش اولتیماتوم حمله به افغانستان برای تعقیب و مجازات رهبران القاعده را به کنگره سپرد و دستور آمادگی حمله را صادر کرد.
چهار هفته پس از حملات ۱۱ سپتامبر، عملیات نظامی «آزادی پایدار» به تاریخ ۷ اکتوبر آغاز شد.
پس از ورود نیروهای ویژه امریکا در افغانستان و آغاز همکاری با جبهات مقاومت از جمله اتحاد شمال، طالبان نهم نوامبر ولایت قندوز را از دست دادند و تا ۱۳ نوامبر از کابل خارج شدند.
اینگونه حملات ۱۱ سپتامبر القاعده به امریکا، به سرنگونی سلطه پنج ساله دور اول طالبان پایان داد.
سقوط طالبان سرآغاز جنگ ناتو برای «مبارزه با تروریزم» به رهبری امریکا در افغانستان شد که ۲۰ سال دوام آورد و تنها برای ایالات متحده حدود دو تریلیون دالر هزینه داشت.
سرانجام امریکا افغانستان را در حالی ترک کرد که گروه طالبان براساس یک توافقنامه سری در دوحه، پس به قدرت بازگشته بود و این روزها بیش از هرچیزی «تکرار حملات شبیه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱» در اخبار و تحلیلهای امنیتی مطرح است.