امشب براساس تقویم خورشیدی آخرین شب پاییز و سرآغاز زمستان است. پس از این شب، طول روزها در نیمکرهی شمالی زمین طولانیتر و شبها کوتاهتر میشود.
مردم افغانستان، ایران، تاجیکستان و دیگر کشورهای حوزهی زبان فارسی از قرنهای متمادی این شب را به عنوان «شب چله» و «شب یلدا» گرامی میدارند.
خواندن اشعار شاهنامه و دیوان حافظ، چیدن سفرهای از میوههای فصل به ویژه انار، افروختن شمع و نواختن موسیقی بخشی از برنامههای شب یلدا است.
این آئین کهن حوزهی فارسی در افغانستان از دیرباز به شکل یک جشن خانوادگی و مراسم دوستانه بزرگداشت میشد.
اما پس از روی کار آمدن گروه طالبان، در سال ۱۴۰۰ خورشیدی، شب چله نیز همانند نوروز تحریم شده است.
طالبان این جشنهای باستانی مردم را «بدعت» و «خلاف شریعت اسلام» خواندهاند.
با آنهم تصاویر و گزارشها از افغانستان نشان میدهند که مردم همچنان نوروز و شب چله را گرامی میدارند.
از جمله، زنان معترض افغانستان از این مناسبتها به عنوان فرصتی برای بیان پیامهای اعتراضی و سرکشی از فرمان طالبان استفاده میکنند.
زنان معترض در سالهای قبل شب یلدا را با ترانهخواندن و شعر گفتن و تجمع سر میکردند و امسال نیز چند شب قبل از این مناسبت، برخی از بانوان در کابل شب چله را با پیامهای اعتراضی علیه طالبان بزرگداشت کردند.